Sáng ngày 23/6/2020, tại Nhà truyền thống Khu căn cứ cách mạng Mường Diềm, xã Trung Thành, huyện Đà Bắc. Bảo tàng tỉnh Hòa Bình long trọng tổ chức Lễ khai trương trưng bày Nhà truyền thống Khu căn cứ cách mạng Mường Diềm.

Tới dự buổi Lễ đại diện Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hòa Bình có ông Lưu Huy Linh – Phó giám đốc Sở, cùng đại diện lãnh đạo các phòng, ban chuyên môn, đơn vị trực thuộc Sở; Đại diện huyện Đà Bắc có bà Bùi Thị Hiệu – Phó chủ tịch UBND huyện; Ông Bùi Việt Phương – Phó Tổng biên tập Báo Văn nghệ tỉnh Hòa Bình; Cán bộ, nhân dân cùng hơn 100 em học sinh trường Tiểu học – Trung học sơ sở xã Trung Thành đã tới dự; Tham dự buổi Lễ còn có các phóng viên đại diện cơ quan báo chí trên địa bàn tỉnh Hòa Bình đã tới dự và đưa tin.  

Các đồng chí Lãnh đạo cắt băng Khai trương trưng bày

Để thực hiện nhiệm vụ xây dựng cơ sở cách mạng của xứ ủy Bắc Kỳ, đầu tháng 4/1945, Ban cán sự Đảng tỉnh Hòa Bình quyết định cử đồng chí Phan Lang trực tiếp xây dựng khu căn cứ cách mạng Mường Diềm. 

Địa bàn hoạt động của khu căn cứ cách mạng Mường Diềm diễn ra trên địa bàn 2 xã Quy Đức và Đức Nhàn thuộc Châu Mai Đà (cũ). Hiện nay gồm 10 xã: Đoàn Kết, Trung Thành, Yên Hoà, Tân Dân, Đồng Ruộng, Tiền Phong, Nánh Nghê, Mường Chiềng, Đồng Chum, Tân Pheo của huyện Đà Bắc tỉnh Hoà Bình.

Được sự giúp đỡ của nhân dân trong vùng, đặc biệt là sự giúp đỡ của hai gia đình ông Đinh Công Phủ và ông Lường Văn Ty, đồng chí Phan Lang cùng các cán bộ cách mạng của Ban Cán sự tỉnh Hòa Bình đã mở các lớp huấn luyện quân sự và học chính trị cho các đội viên của các đội tự vệ.

Địa điểm hoạt động chủ yếu của khu căn cứ gồm 3 nơi thuộc xã Trung Thành:

- Khu vực Bưa Chung: Là bãi tập quân sự, diện tích khoảng 2 ha. Sau khi kết thúc huấn luyện ở đây các đội viên tự vệ toả đi các xóm, trở thành những tiểu đội trưởng để tiếp tục huấn luyện quân sự trong vùng.

- Địa điểm nhà sàn ông Lường Văn Ty ở xóm Bay: Là nơi tổ chức lớp học chính trị cho trung đội tự vệ đầu tiên; Đồng thời là nơi ăn nghỉ, họp bàn của Ban lãnh đạo khu căn cứ. 

- Địa điểm nhà sàn ông Đinh Công Phủ: Là nơi Ban lãnh đạo khu căn cứ như đồng chí Phan Lang, Hoàng Ba… đi, về, ăn nghỉ trong thời gian hoạt động cách mạng ở vùng Mường Diềm. 

Gia đình ông Đinh Công Phủ đã đóng góp nhiều tiền của, lương thực, súng đạn để ủng hộ cách mạng. Con trai ông Đinh Công Phủ là Đinh Công Đốc – Đội trưởng đội tự vệ khu căn cứ đã trực tiếp chỉ đạo nhiều trận đánh có sự tham gia của lực lượng cách mạng Mường Diềm. Gia đình ông được Đảng, Bác Hồ tặng đồng tiền vàng và nhiều giấy khen, thư khen.

Được sự đùm bọc, giúp đỡ tận tình của nhân dân trong vùng, lực lượng cách mạng của khu căn cứ được xây dựng ngày một lớn mạnh và góp phần quan trọng vào thắng lợi của cuộc khởi nghĩa giành chính quyền tháng 8/1945 tại Châu lỵ Chợ Bờ, Suối Rút, Phố Vãng (Hòa Bình) và Mộc Châu (Sơn La).

Trong kháng chiến chống Pháp, lực lượng cách mạng Mường Diềm đã phát triển thành một tiểu đoàn bộ đội địa phương do Đinh Công Đốc chỉ huy, cùng nhân dân trong vùng đẩy mạnh chiến tranh du kích, góp phần đập tan âm mưu “Xứ Mường tự trị” của thực dân Pháp.

Khu căn cứ cách mạng Mường Diềm đã được Bộ Văn hóa - Thông tin xếp hạng là di tích lịch sử cách mạng cấp Quốc gia tại Quyết định số 310/QĐ-BT ngày 13/2/1996.

Thông qua nội dung trưng bày sẽ góp phần giúp cho công chúng có cái nhìn khái quát về sự ra đời, về vai trò cùng quá trình xây dựng, hoạt động của khu căn cứ cách mạng Mường Diềm trong những tháng năm lịch sử hào hùng của dân tộc; Góp phần  giáo dục về truyền thống cách mạng, tình yêu quê hương đất nước cho các thế hệ hôm nay và mai sau; Góp phần thúc đẩy phát triển du lịch về nguồn, phục vụ công tác tham quan, du lịch cho du khách trong và ngoài huyện Đà Bắc.

Phùng Văn Ân

   Bảo tàng tỉnh Hòa Bình