Ngày 07/3/2017 Lễ hội Gầu Tào của người Mông ở hai xã Pà Cò và Hang Kia, huyện Mai Châu được tổ chức tại sân vận động xà Lĩnh, xã Pà Cò. Về dự Lễ khai mạc có đồng chí Nguyễn Văn Chương - Tỉnh ủy viên - Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Hòa Bình, các đồng chí lãnh đạo các Sở, Ban, ngành của tỉnh và lãnh đạo huyện Mai Châu.

Dân tộc Mông là dân tộc có một đời sống văn hóa, tinh thần phong phú và đa dạng, tạo nên nét văn hóa đặc sắc riêng biệt. Một trong những lễ hội tiêu biểu thể hiện truyền thống văn hóa của người Mông chính là lễ hội Gầu Tào. “Gầu Tào” tiếng Mông nghĩa là “địa điểm chơi”. Đây là lễ hội lớn nhất trong năm của người Mông được Ủy ban nhân dân tỉnh Hòa Bình cho chủ trương phục dựng năm 2017.

	Đồng chí Sùng A Màng - Phó Bí thư Đảng ủy - Chủ tịch UBND xã Pà Cò đánh trống Khai hội Gầu Tào

 Trong khuôn khổ lễ hội Gầu Tào diễn ra nhiều hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch như: Đêm giao lưu văn nghệ giữa các bản làng tại hai xã Pà Cò và Hang Kia với Đoàn Nghệ thuật các dân tộc tỉnh Hòa Bình; Chương trình biểu diễn nghệ thuật khai mạc lễ hội; Trưng bày triển lãm ảnh nghệ thuật; trưng bày giới thiệu các món ẩm thực truyền thống và sản phẩm nông, lâm thổ sản đặc trưng của người Mông ở địa phương; Tổ chức thi đấu các môn thể thao dân tộc như kéo co, bắn nỏ, đẩy gậy, chơi tu lu và tổ chức các trò chơi dân gian đặc trưng ở địa phương thu hút đông đảo người dân tham gia cổ vũ tạo không khí vui tươi phấn khởi cho ngày hội.

Nghi thức cặt tre làm cây nêu và một số hạt giống được treo trên cây nêu tong Lễ hội Gầu Tào

Lễ hội Gầu Tào theo truyền thuyết, những ai không có con hoặc con bị ốm đau thì gia đình sẽ tổ chức cúng thần núi và xin làng tổ chức lễ hội Gầu Tào. Việc lựa chọn cây nêu, chặt cây, dựng nêu là một nghi lễ hết sức quan trọng trong lễ hội Gầu Tào. Trước khi tổ chức lễ hội Gầu Tào người ta phải chọn cây tre để làm cây nêu, cây tre làm nêu phải thẳng, đều dóng, cao từ 9 - 12m, không sâu bệnh, không cụt ngọn, không ra hoa, ngọn cây hướng về phía mặt trời mọc. Cây nêu chặt về trước khi dựng người ta tỉa bướt cành lá ở thân, còn ngọn để nguyên cành lá tượng trưng cho “bờm rồng” hay sự linh thiêng, trên ngọn nêu người ta buộc thêm cờ ngũ sắc, dải vải lanh màu đen. Giữa thân cây nêu được treo thêm một số hạt giống như quả bầu khô, lúa nếp nương (tượng trưng cho tài lộc), ngô, lanh và một túm cây “sưi” (họ dương xỉ, tượng trưng cho sự sinh sôi) rồi mọi người cùng nhau dựng nêu, quay ngọn về hướng Đông để cây nêu khi dựng lên đón được ánh nắng mặt trời.

Tổ chức lễ hội “Gầu Tào” với mục đích là cúng tạ trời đất, thần linh phù hộ ban cho gia đình sự khỏe mạnh, thịnh vượng, cầu phúc, cầu lộc ban cho dân bản, mở hội tạ ơn trời đất, núi rừng đã ban cho tài lộc, mùa màng bội thu, gia súc, gia cầm đầy chuồng…Đây cũng là dịp để bà con dân tộc Mông ở hai xã Pà Cò, Hang Kia và các xã lân cận trong trong vùng tụ họp, vui chơi chuẩn bị bước vào một năm mới, một mùa canh tác mới.

Múa khèn trong nghi thức trồng cây nêu

Lễ hội Gầu Tào được tổ chức tại hai xã Pà Cò, Hang Kia là sản phẩm du lịch đặc trưng của huyện Mai Châu nói riêng và tỉnh Hòa Bình nói chung. Việc tổ chức và xây dựng thương hiệu Lễ hội Gầu Tào là góp phần thực hiện chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 trong địa bàn tỉnh, đồng thời góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc, theo tinh thần của Nghị quyết số 33-NQ/TƯ hội nghị Trung ương 9 (khóa XI) về “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”.

     Bùi Văn Dịp – Ban Quản lý di tích